CHẾ ĐỘ NGHỈ SINH CON Ở NHẬT

CHẾ ĐỘ TRỢ CẤP NGHỈ SINH CON (出産手当/ 産休手当)

 Ngoài các chế độ trợ cấp và hỗ trợ trong quá trình mang thai và sinh con mà tất cả các mẹ ở Nhật đều nhận được, thì riêng với các mẹ đang đi làm, trong thời gian phải nghỉ việc để sinh con, các mẹ còn được nhận thêm chế độ Trợ cấp nghỉ sinh con (tiếng Nhật gọi là 出産手当 hoặc 産休手当) từ Bảo hiểm Y tế của nơi làm việc.

Về Đối tượng được hưởng, Cách tính mức trợ cấp, Cách đăng ký trợ cấp …và một số lưu ý cụ thể như thế nào mình sẽ viết chi tiết trong bài nhé.

I. ĐỐI TƯỢNG ĐƯỢC HƯỞNG TRỢ CẤP

Đối tượng được hưởng trợ cấp cần thỏa mãn các yêu cầu sau:

• Bạn đang tham gia Bảo hiểm Y tế ở công ty, nghỉ việc để sinh con. Không có quy định về thời gian làm việc liên tục (勤続時間が定められません). Chỉ cần bạn tự tham gia Bảo hiểm Y tế của nơi làm việc thì dù bạn là nhân viên chính thức, nhân viên hợp đồng, nhân viên pato hay baito đều được hưởng trợ cấp này.
• Bạn sinh con kể từ khi đã mang thai được 85 ngày (4 tháng) trở đi (trường hợp thai chết lưu -流産, chết non- 死産, hay nạo thai – 人工中絶 cũng được hỗ trợ).
• Trong thời gian nghỉ không nhận được lương từ công ty, hoặc nhận được nhưng số tiền thấp hơn mức trợ cấp.

 

II. CÁCH TÍNH MỨC TRỢ CẤP

Công thức tính:

Mức trợ cấp (支給額) = Mức trợ cấp 1 ngày (1日当たりの支給金額) x Số ngày được nhận trợ cấp(支給日数).

Tuy nhiên mức Mức trợ cấp 1 ngày cũng như Số ngày được nhận trợ cấp thì lại không giống nhau tùy vào trường hợp của mỗi người. Chi tiết như sau:

1. Tính mức trợ cấp 1 ngày (1日当たりの支給金額)

Mức trợ cấp 1 ngày = Bình quân Tiền lương tiêu chuẩn tháng : 30 (ngày) x 2/3.

Bình quân Tiền lương tiêu chuẩn tháng (標準報酬月額(ひょうじゅんほうしゅうげつがく)を平均した金額) là tiền lương trung bình tháng tính trên 12 tháng gần nhất trước ngày nghỉ sinh. (Không bao gồm các khoản tiền thăm hỏi nhận được, hay các khoản tiền thưởng dưới 3 lần/ năm). Đối với bạn nào chưa đi làm đủ 12 tháng vẫn nhận được trợ cấp, và Bình quân Tiền lương tiêu chuẩn tháng tính bằng bình quân lương tất cả các tháng trước tháng nghỉ sinh.

Ví dụ: Bạn có Bình quân tiền lương tiêu chuẩn tháng là 28 man Yên, Số ngày nghỉ sinh là 98 ngày. Khi đó:

Mức trợ cấp 1 ngày là: 28 man Yên: 30 ngày x 2/3 = 6,220 Yên

Tổng số tiền trợ cấp nghỉ sinh con là: 6,220 Yên x 98 ngày =609,560 Yên

Như vậy, nói 1 cách đơn giản, mức trợ cấp bạn nhận được tương đương 2/3 mức lương trung bình của bạn.

2. Tính số ngày được nhận trợ cấp (支給日数)

Về quyền lợi bạn sẽ được nghỉ 42 ngày trước ngày dự sinh (trường hợp mang đa thai được nghỉ 98 ngày trước ngày dự sinh), và 56 ngày sau ngày sinh. Như vậy tổng ngày được nghỉ và được trợ cấp là 98 ngày (tương đương 14 tuần).

(Trường hợp mang đa thai bạn tự cộng thêm theo công thức nhé – trong bài mình chỉ tính trường hợp thai đơn cho dễ theo dõi).

Tuy nhiên, khi quyết toán, số ngày nhận trợ cấp được của bạn được tính theo ngày sinh thực tế – 出産した日của bạn (chứ không phải ngày dự sinh-出産予定日). Vì thế trường hợp sinh sớm hay muộn hơn ngày dự sinh, sẽ làm cho số ngày được trợ cấp lệch đi so với 98 ngày.

a) Trường hợp sinh đúng ngày dự sinh:

Giả sử bạn đăng ký nghỉ sinh đúng theo quyền lợi, nghỉ 42 ngày trước ngày dự sinh và 56 ngày sau ngày sinh. Và ngày sinh của bạn đúng vào ngày dự sinh.

 

 

 

 

Như vậy tổng số ngày bạn được nhận trợ cấp là: 42 + 56 = 98 ngày.

b) Trường hợp sinh trước ngày dự sinh:

Giả sử bạn đăng ký nghỉ sinh đúng theo quyền lợi, nghỉ 42 ngày trước ngày dự sinh và 56 ngày sau ngày sinh. Và ngày sinh của bạn trước ngày dự sinh 5 ngày.

 

 

 

 

 

 

Vì sinh sớm trước 5 ngày, nên thực tế bạn chỉ nghỉ trước sinh có 37 ngày (thay vì 42 ngày như dự định). Số ngày nghỉ sau sinh vẫn chỉ đc 56 ngày, chứ không được tăng lên. Có nghĩa là tổng số ngày nghỉ được nhận trợ cấp của bạn giảm đi 5 ngày.

Như vậy tổng số ngày bạn được nhận trợ cấp là: 98 – (số ngày sinh sớm hơn dự sinh)

c) Trường hợp sinh sau ngày dự sinh:

Giả sử bạn đăng ký nghỉ sinh đúng theo quyền lợi, nghỉ 42 ngày trước ngày dự sinh và 56 ngày sau ngày sinh. Và ngày sinh của bạn sau ngày dự sinh 5 ngày.

 

 

 

 

Vì lý do bất khả kháng mà bạn phải chờ thêm 5 ngày nữa mới sinh, nên bạn vẫn được nhận chế độ trong 5 ngày này.

Như vậy tổng số ngày bạn được nhận trợ cấp là: 98 + (số ngày sinh muộn hơn dự sinh)

Tuy vậy, tùy vào tình hình sức khỏe cá nhân, bạn vẫn có thể lựa chọn không sử dụng hết ngày nghỉ để đi làm. Trong trường hợp đó bạn chỉ nhận được tiền trợ cấp theo ngày nghỉ thực tế của mình thôi.

Một số quy định khác:

• Nếu bạn lấy ngày nghỉ phép có lương để nghỉ sinh, thì sẽ không được nhận trợ cấp nữa.
• Trong thời gian nghỉ sinh, nếu bạn được công ty trả lương đầy đủ, hoặc trả lương lớn hơn hoặc bằng mức trợ cấp thì cũng sẽ không được nhận trợ cấp nữa.
• Nếu bạn được công ty trả lương nhưng thấp hơn mức trợ cấp, thì bạn sẽ được nhận trợ cấp thêm phần chênh lệch.
• Sau khi nghỉ sinh rồi bạn nghỉ việc (退職) luôn, bạn vẫn có thể đăng ký nhận trợ cấp, xong phải đáp ứng các điều kiện sau:

+)Tham gia Bảo hiểm liên tục tối thiểu 1 năm trước ngày nghỉ việc.

+) Vào ngày bạn nghỉ việc (退職日), bạn có đủ điều kiện để nhận trợ cấp (Bạn vẫn đang tham gia Bảo hiểm Y tế trong khoảng 42 ngày trước ngày sinh (hoặc 98 ngày với trường hợp đa thai), đồng thời, bạn không đi làm vào ngày nghỉ việc).

Vì việc xác định ngày nghỉ việc có chút rắc rối, nên nếu có ý định nghỉ việc luôn sau khi nghỉ sinh, bạn hãy trao đổi với bộ phận nhân sự công ty sớm để được hướng dẫn lựa chọn ngày làm việc cuối cùng để đảm bảo bạn vẫn nhận được trợ cấp như bình thường.

 

III. CÁCH ĐĂNG KÝ TRỢ CẤP

Bước 1: Trước khi nghỉ sinh, bạn hãy liên hệ với Bảo hiểm để lấy mẫu “Giấy đăng ký nhận trợ cấp nghỉ sinh” (出産手当金支給申請書). Trong Giấy đăng ký sẽ có 3 hạng mục nội dung chính cần điền: một là nội dung người đăng ký điền, hai là nội dung Công ty điền, ba là nội dung Bệnh viện điền. Bạn hãy điền trước nội dung của người đăng ký.

Bước 2: Khi đi sinh, hãy đưa cho Bệnh viện và nhờ điền phần nội dung của Bệnh viện.

Bước 3: Sau 56 ngày sau sinh, bạn hãy gửi Giấy đăng ký này đến Công ty để Công ty điền nốt. Sau đó gửi đến Bảo hiểm.

⇒ Trong vòng 14 ngày đến 2 tháng kể từ khi gửi hồ sơ hoàn tất đến Bảo hiểm, bạn sẽ nhận được chuyển khoản khoản tiền trợ cấp.

♣ Thời hạn nộp đăng ký trợ cấp nghỉ sinh là 2 năm kể từ ngày tiếp theo của ngày bạn bắt đầu nghỉ sinh. Thời hạn cũng là tương đối dài, vì vậy trường hợp bạn quên đăng ký thì hãy xem lại thời hạn và đăng ký bổ sung nhé.

Trên đây là chế độ nghỉ sinh (theo cách gọi ở Việt Nam mình là chế độ thai sản!) hết sức thiết thực dành cho các mẹ đang đi làm, đang tham gia Bảo hiểm Y tế của công ty. Các bạn hãy tham khảo và chuẩn bị hồ sơ sớm để có thể nhận được đầy đủ các quyền lợi của mình nhé.

• Để có thêm nhiều thông tin về quá trình sinh con và nuôi con ở Nhật, bạn có thể xem thêm các bài viết trong chuyên mục Mẹ và Bé ở đây nhé.
• Hoặc ghé thăm trang Facebook viết về “Hành trình sinh con và nuôi con ở Nhật” của mình ở đây.

Cảm ơn các bạn!